Thắng ( Phanh ) đĩa được dùng trong các loại xe máy, moto và xe hơi. Với xe máy thắng ( phanh ) đĩa không chỉ dùng cho bánh trước mà còn được thiết kế cho bánh sau với các dòng xe ra sau này. Không chỉ là tiện ích giúp cho người sử dụng phương tiện an toàn hơn mà thắng ( phanh ) đĩa còn được xem là món đồ chơi làm đẹp cho chiếc xe của bạn với các phiên bản độ phay CNC cực đẹp.
Đang xem: Cấu tạo phanh đĩa xe máy
Cùng xediensuzika.com tìm hiểu nguyên lý hoạt động, cấu tạo của thắng ( phanh ) và mà những hỏng hóc thường gặp để có thể xử lý được khi xảy ra sự cố nhé ! < Định nghĩa theo Wikipedia >
1. Cấu ạo của thắng xe máy
Thắng đĩa bao gồm: má thắng ( là phần tác động trực tiếp lên đĩa để cho bánh xe dừng lại ) và tấm kim loại mỏng gắn trực tiếp vào bánh xe. Do tấm kim loại có hình đĩa tròn mỏng nên ta gọi là thắng đĩa.Về cơ bản thắng đĩa gồm các bộ phận chính sau:
Cấu tạo của thắng đĩa xe máy
1.1. Đĩa thắng (Roto):
Đĩa thắng được gắn trực tiếp lên trục của bánh xe ( khi bánh xe quay thì đĩa cũng quay ). Đĩa thắng được đục lỗ hoặc xẻ rãnh để gia tăng khả năng tản nhiệt (điều này làm giảm thiểu tối đa khả năng mài mòn của đĩa thắng, giúp cho đĩa thắng được bền lâu hơn). Đĩa thắng thường được làm bằng vật liệu chịu lực, chịu nhiệt rất tốt, bền bỉ, thường ít bị hư hỏng, cũng rất ít bị rỉ sét.. Đĩa thắng sẽ bị cào xước bởi hệ thống kẹp đĩa, nếu như phần má thắng đã mòn hết. Vì được là mỏng ( khoảng 5-10mm ) nên Đĩa thắng cũng có thể bị cong vênh, nứt vỡ nếu chịu tác động của một lực lớn từ bên ngoài, như tai nạn xe cộ..
Nguyên lý và cấu tạo của thắng đĩa xe máy
1.2. Má thắng (Brake Pads):
Hệ thống má thắng ( hay còn gọi là kẹp đĩa ) là một khối thống nhất, gồm 2 má thắng sẽ kẹp 2 bên mặt của đĩa thắng, và kẹp chặt lấy đĩa thắng khi sử dụng. Tùy loại thắng cũng sẽ được chế tạo từ những vật liệu khác nhau như: hợp kim, cao su mềm ( kiểu cao su của lốp xe ) kevlar…
1.3. Piston:
Piston có 2 loại là piston chính và piston con. Thắng đĩa sử dụng piston (dầu) để truyền lực lên má thắng ( 2 miếng dẹp đĩa ). ( hay còn gọi là sử dụng lực của thủy lực ). Dầu thắng đĩa thường là loại chuyên dụng, có ghi tên trên nắp cốc dầu thắng. Khi pít tông hoạt động, sẽ ép má thắng vào đĩa, giúp tác động trực tiếp lên đĩa, đĩa được gắn cố định vào bánh xe và do đó giúp bánh xe dừng lại.
Cấu tạo của thắng đĩa xe máy
Ngoài ra thì có thể có thêm một số bộ phận phụ khác, như lò xo (spring), bộ lọc khí(air filter), ống dẫn dầu, tay thắng, dầu và khay chứa dầu có vạch báo lượng dầu. ( bằng kim loại và được đậy kin không cho xì dầu ra ngoài )
Dầu thắng xe là loại dầu chuyên dụng, không dùng chung với bất cứ một loại dầu nào khác; piston được tráng xi mạ trên bề mặt; phớt dầu làm bằng cao su đặc biệt, không rò gỉ và hở dầu; đĩa thắng cấu tạo bằng thép; má thắng không có tạp chất và chịu được lực mạnh.
2. Nguyên lý hoạt động của thắng đĩa xe máy
Khi bóp (hoặc đạp) thắng theo nguyên lý pascal chịu lực nén của dầu từ khay dầu, lực tác dụng truyền đi theo đường dầu và đẩy piston , piston tác động vào má thắng ( 2 miếng kẹp đĩa ). Má thắng tác động vào vào đĩa, má thắng nhanh chóng kẹp đĩa, dưới tác dụng của lực ma sát. Đĩa thắng vì gắn cố định vào vào bánh xe. Khi bánh xe đang quay thì đĩa cũng quay theo. Nên khi má thắng tác động lên đĩa thì nhanh chóng dừng lại → bánh xe dừng lại → cả xe sẽ dừng lại.
Nguyên lý hoạt động của thắng đĩa xe máy
Những lỗ tròn nhỏ trên đĩa thắng đóng vai trò giúp nhiệt sinh ra từ ma sát nhanh chóng truyền ra ngoài môi trường không khí.
3. Ưu điểm của thắng đĩa xe máy
3.1. Độ chính xác cao
Tiến trình ngắn khi lực bóp ( hoặc đạp ) lực truyền đến khay dầu, ép dầu vào piston và piston tác động trực tiếp ép 2 má thắng vào đĩa đang quay ) tiếng trình này rất ngắn, chưa đến 0,5 giây, do đó, khả năng dừng là nhanh chóng, và gần như không có khoảng trượt như nhiều như các dòng thắng khác ( như thắng hơi ).
3.2. Bền hơn
Do đĩa thắng được cấu tạo với các lỗ rãnh nhỏ, giúp việc tản nhiệt tốt hơn.
4. Một số bệnh của thắng đĩa xe máy
Thắng đĩa không ăn và đặc biệt bệnh phổ biến nhất hay thấy ở xe thắng đĩa là thắng hay có tiếng kêu xoẹt xoạt.
Hiện tượng thắng đĩa có tiếng kêu xoẹt xoạt xuất phát từ các nguyên nhân. Do đi dưới trời mưa, cát, bụi bám vào đĩa thắng. Khi bóp thắng, má thắng và đĩa thắng tiếp xúc với nhau, gặp lớp bụi cát ở giữa tạo nên tiếng kêu.
Xem thêm: Hướng Dẫn Sử Dụng Điện Thoại Itel It6120, Hướng Dẫn Sử Dụng Điện Thoại Itel Xịn
Mặc dù cấu tạo của đĩa và má thắng đều có lỗ và rãnh thoát bụi nhưng quá tải và không thoát được nếu lượng cát, bụi lọt vào quá nhiều. Thêm vào đó, má thắng bị mòn do sử dụng quá lâu và vị chịu lực tác dụng của lực ma sát. Đĩa thắng cong vẹo cũng là nguyên nhân gây ra tiếng kêu, đồng thời, phá hủy cả hệ thống thắng.
Cấu tạo của thắng đĩa xe máy
Trường hợp thắng không ăn và mất tác dụng thông thường là do xi-lanh trong của thắng bị hỏng lớp xi mạ ( lớp nén khí ), dẫn đến kẹt pít-tông( piston không lùi vô được ), làm kẹt đĩa và đứng trơ thắng, trường hợp này phải thay pít-tông mới.
5. Bảo dưỡng thắng đĩa xe máy
Sử dụng thắng đĩa cần hiểu nguyên lý hoạt động của thắng đia ( được trình bày ở trên ) để có các sử dụng, bảo trì, bảo dưỡng xe máy kịp thời. Thắng đĩa được tốt hơn, an toàn hơn.
Dầu và má thắng là 2 phụ kiện cần được thường xuyên bảo trì, bảo dưỡng nhất vì đây là 2 phụ kiện dẽ bị hư nhất trong hệ thống thắng đĩa. Thay dầu và má thắng dựa trên số km thông thường khoảng 20.000 km thay một lần, nếu là mùa mưa hay xe thường xuyên đi lại trên những mặt đường nhiều cát có thể phải thay sớm hơn.
Có rất nhiều loại dầu được tung ra trên thị trường.mỗi loại dầu được dùng cho những loại xe khác nhau và thường được ghi ngay trên khay chứa dầu. Nếu dầu kém chất lượng hoặc khô cạn sẽ dẫn đến hàng loạt những hỏng hóc khác như. Làm hư hại pít-tông, mòn mất lớp tráng mạ, không tạo lực và độ kín. Nên khi sử dụng hoặc thay dầu cho thắng đĩa xe cần thay đúng dầu, đúng loại cho xe.
Nguyên lý và cấu tạo của thắng đĩa xe máy
Má thắng mòn không chỉ làm mất độ bám, mất lực tác động lên đĩa mà còn kéo theo sự hư hại của đĩa thắng. Khi phần rong ( phíp – lớp ngăn không cho khí ra ngoài khi piston hoạt động ) bị hư mòn.
Thông thường một chiếc đĩa tháng loại trung bình có giá vào khoảng 450 – 550 nghìn đồng. Má thắng dao động từ 40 – 120 nghìn đồng/cặp tùy từng loại.
6. Cách sử dụng thắng đĩa
Dù là thắng đĩa hay thắng cơ thì việc phối hợp nhịp nhàng giữa thắng trước và sau là hết sức cần thiết trong việc đảm bảo an toàn cho người sử dụng phương tiện. Để không bị cúi, giựt người ra phía trước khi sử dụng mỗi thắng trước và đảo bánh nghiêng xe khi sử dụng mỗi thắng sau. Những chuyên gia khuyến cao an toàn khi lái xe khuyên nên sử dụng thắng sau trước rồi thắng trước theo sau.
Với thắng đĩa không nên bóp chặt hết quãng đường của tay thắng một cách đột ngột. Nhấp nhẹ nhàng. Tuyệt đối không bóp thắng trước khi vào cua, xuống dốc hoặc đang di chuyển ở tốc độ cao. Vì khi đó, bánh trước bị khựng lại, lộn người lên phía trước, tay lái nghiêng, xe dễ bị trượt, đổ.
Xem thêm: Mu Mới Ra Mắt M – Diallo Chuẩn Bị Ra Mắt M
Hạn chế sử dụng thắng đĩa trước dưới trời mưa vì sẽ gây ra trơn trượt, đổ. Tốt nhất là nên đi tốc độ chậm và sử dụng thắng sau. Điều đó vừa giúp người lái an toàn vừa tăng tuổi thọ cho hệ thống thắng đĩa, tránh bụi, cát ăn mòn má và đĩa thắng.